DENKLİK VE TANINIRLIK NEDİR?

Yurtdışında eğitim görmek ve yeni bir ülkeyi keşfetmek kim istemez? Yurtdışı eğitimi söz konusu olduğunda akıllara gelen ilk soru yükseköğrenim kurumunun YÖK denkliği olup olmadığıdır. Ülke kanunlarına göre yurtdışı yüksek öğreniminin geçerli olması için alınan eğitimin ve diplomanın YÖK’ e bağlı bir ülke üniversitelerinden veya YÖK’ün denklik ve tanınırlık kapsamında onayladığı yurtdışında eğitim veren bir üniversiteden alınması gerekmektedir.

Denklik ve tanınırlık kavramları birbirine karıştırmamak önemlidir. İyi bir okuldan diploma almanın önemi yadsınamaz ancak söz konusu okulun YÖK tarafından tanınması denklik belgesinin alınabileceğini göstermez. Oysa bazı ülkelerde, Türkiye’de alınan diploma yetersiz kalabilmektedir ve öğrenciler ek sınavlara ve derslere tabii tutulmaktadır. Kısacası bazı yabancı ülkelerde mesleğinizi icra edebilmek için çeşitli aşamalardan geçmek zorunda kalabilirsiniz. Ülkemizde ise denkliği karşılayabilen çoğu lisans diploması ile bir işe girmeniz mümkün.

YÖK denkliği başlangıçta 2 grupta incelenmektedir: Tanınırlık ve denklik. Tanınırlık, diploma aldığınız yurtdışında eğitim ve öğretim hizmeti veren bir yükseköğretim kurumunun programlarının akademik derece vermeye yetkili olduğunun YÖK tarafından kabul edilmesi anlamına gelmektedir. Denklik sürecindeki önemli noktalar, diplomayı aldığınız kurumun bulunduğu ülkede yetkili kurumlar arasında bulunması ve akreditasyon kuruluşları tarafından güvenilirliğinin kabul edilmiş olmasıdır. YÖK resmi internet sitesinden bahsedilen bu kurumlar hakkında bilgi edinebilirsiniz. Ek olarak yükseköğretim kurumlarınını denklik sıralamasını yapan aşağıdaki kuruluşların internet sitelerinden en güncel bilgileri almanız da mümkün:

• Academic Ranking of World Universities
• CWTS Leiden Ranking Academic Ranking,
• QS World University Rankings,
• Times Higher Education, World University Ranking,
• University Ranking by Academic Performance

Denklik süreci KKTC’deki yükseköğretim kurumlarında farklı bir şekilde işlemektedir. Diploma denkliği sürecinde KKTC üniversitelerinin ÖSYS Kılavuzlarında bulunması gerekmektedir. Kılavuzlarda bulunmayan üniversite bölümleri sürece dahil edilememektedir.

Uluslararası Öğrenci Hareketliliği ve Diploma Geçerlilikleri

Günümüzde hiç olmadığı kadar öğrenci hareketliliği mevcuttur, aynı zamanda her ülkenin kendine ait bir kredilendirme ve eğitim sistemi bulunmaktadır. Bologna sistemi kredilendirme ve akreditasyon süreçlerine olumlu katkılar sağlar. Uluslararası öğrenci değişim programlarının ve diploma denkliğinin hızlı ve doğru bir şekilde yürütülebilmesi; akademik iyileşmenin üst düzeyde sağlanabilmesi için dünyanın önde gelen akademik kurumlarının yeni adımlar atması da gerekmektedir. YÖK’ün buradaki büyük sorumluluğuna değinmeden geçmek olmaz.

Denklik İşlemleri

Diploma denklik süreçlerine dair adımlara değinecek olursak, takip edilmesi gereken adımlar şöyledir:

1. İlk aşama başvuru aşamasıdır. https://denklik.yok.gov.tr/ adresinden ön başvuru yaptıktan sonra süreci başlatmış olursunuz. Yapılan ön başvurudan sonra gerekli belgeleri kişi veya vekaletnameye sahip bir yakını tarafından Tanınma ve Denklik Hizmetleri Daire Başkanlığı’na götürülür. Dosyalar Denklik Bilgi Yönetim Sistemi’ne (DBYS) kaydedilerek başvuruyu yapan kişinin süreci takip etmesi sağlanır.
2. Ön incelemeye alınan dosya sahibinin ve diplomasının tanınırlığı ve denkliği kurumlarca incelenir. Kişinin yurtdışında eğitim gördüğü süre hesaplanır.
3. Başvuru dosyası içeriği bakımından bir yükseköğretim kurumuna gönderilerek akademik onaydan geçirilir. Bu adımda evrak eksikliği söz konusu ise başvuru sahibinden evrakları tamamlaması istenir. İnceleme sonucunda hazırlanacak rapor YÖK’e bağlı Tanıma ve Denklik Komisyonu’na gider. Tanıma ve Denklik Komisyonu’nu görüşünü bildirir.
4. Yükseköğretim Yürütme Kurulu verilerin ve değerlendirmelerin ışığında sonucu varır.

YÖK Denkliği İçin Talep Edilen Belgeler Nelerdir?

1. Denklik Başvuru Formu,
2. Denkliği talep edilen diploma
3. Denkliği talep edilen diplomanın ayrıntılı transkripti
4. Transkriptin aslı ile noter veya Türk Dış Temsilciliklerinin onayladığı İngilizce tercümesi
5. Tercümenin tüm fotokopileri
6. Teslim edilecek belgelerin A4 boyutunda ve sade olması
7. Tüm evrakların bir dosya zarfına sığdırılması

Tanınırlık Belgesi

Tanınırlık daha önce de bahsettiğimiz üzere yurtdışı eğitim veren herhangi bir yükseköğrenim kurumunun YÖK tarafından tanınması anlamına gelir ancak YÖK tarafından tanınan her üniversite denkliği karşılamaz.

KKTC, ABD ve Hollanda gibi ülkeler haricindeki ülkelerde bulunan üniversiteler için talep edilen okul tanıma belgesi e-Devlet kapısı’ndan ücretsiz bir şekilde alınabilmektedir. KKTC, ABD ve Hollanda’daki yükseköğretim kurumlarına ait tanıma belgesi alınabilmesi için YÖK’ün resmi internet sitesine girerek bir dilekçe doldurulması gerekmektedir.

Okul Tanıma Belgesi’nin düzenlenme amacı;

• Yurt dışında bir yükseköğretim kurumundan mezun kişinin “yükseköğretim mezunu” olarak tanınması ve istihdam edilmesi
• Yurtdışında mezun olduğu okulun derecesinin ülkemizde eşdeğeri bulunmaması halinde yaşanabilecek mağduriyeti önleyebilmesi
• Denklik işlemleri devam ederken askerlik gibi süreçlerin sekteye uğramaması adına mezuniyet belgesi yerine geçebilmesi

Gerekli koşullar YÖK’e sağlandıktan ve belgeler teslim edildikten sonra inceleme sürecine girilir. Mezuniyet belgesinin gerçeğe uygun olup olmadığı, başvuran kişiye ait olduğu, öğrenim süresince kullanılan pasaportun giriş ve çıkış belgelerinin Emniyet Müdürlüğü’nce takip edilebilir olması, öğrenim için gereken asgari kredinin tamamlanmış olması sonucunda Denklik Birimi hazırladığı raporu Komisyon’a sunar. Komisyon tarafından hazırlanan ‘’nihai rapor’’ ise Yükseköğretim Yürütme Kurulunda görüşülür ve bir karara bağlanır.

Denklik ve tanınırlık süreci hakkında bilgi edinmek, dünyanın en iyi üniversitelerinden birinde eğitim görmek ve size en uygun okul, bölüm ve yabancı dili öğrenmek isterseniz yardımcı olmak için Baltık Yurtdışı Eğitim yanınızda. https://www.baltikyurtdisiegitim.com/ adresi üzerinden bizlere ulaşabilirsiniz.